نئورئالیزم ایتالیا

نئورئالیزم ایتالیا (1942-1951)
قسمت آخر

دو پهلوئی فیلمهای نئورئالیستی نیز محصول روایتی است که از شکلگیری یک آگاهی دانای کل برفراز رویدادها جلوگیری میکند ، گوئی وقوف بر تمامیت واقعیت غیر ممکن است . این به خصوص در پایان بندی فیلمها کاملا آشکار است . "دزد دوچرخه" در حالی به پایان میرسد که کارگر و پسرش بی هدف در خیابانی راه میروند ، دوچرخه هنوز پیدا نشده و آنها آینده نامعلومی در پیش دارند . هرچند "زمین میلرزد" با شکست شورش ماهیگیران سیسیلی علیه تجار به پایان میرسد ولی فیلم امکان این را که ممکن است شورش بعدی به پیروزی برسد منتفی نمیکند . گرایش نئورئالیزم به طرح و توطئه مقطعی و بر روایتگری نامحدود باعث شده است که بسیاری از فیلمها بر خلاف سینمای هالیوود پایان باز داشته باشند .

از آنجا که نیروهای اقتصادی و فرهنگی بودند که جنبش نئورئالیزم را سر پا نگه داشته بودند ، خود آنها هم علل اصلی افول آن را فراهم آوردند . ایتالیا پس از جنگ به سوی رفاه و رونق میرفت و حکومت به فیلمهایی که جامعه معاصر ایتالیا را مورد انتقاد قرار میدادند روی خوش نشان نمیداد . پس از 1949 سانسور و فشار دولت جنبش را در تنگنا قرار داد . تولید فیلمهای پرهزینه دوباره آغاز شد و نئورئالیزم آزادی شرکتهای کوچک فیلمسازی را از دست داد . سرانجام کارگردان های نئورئالیست که حالا دیگر معروف شده بودند روی به کارهای شخصی تر آوردند . روسلینی درباره انسانگرائی مسیحیت و تاریخ غرب تحقیق میکرد ، دسیکا رومانهای احساساتی میساخت ، ویسکونتی به بررسی محیط های اشرافی میپرداخت . بیشتر تاریخ نویسان سینما پایان جنبش نئورئالیزم را همزمان با حمله افکار عمومی به فیلم " اومبرتو " (1951) دسیکا میدانند. با وجود این عناصر نئورئالیستی هنوز در آثار اولیه فدریکو فلینی (به عنوان مثال فیلم " ولگردها ") و میکل آنجلو آنتونیونی (برای مثال فیلم " وقایع نگاری یک عشق ") کاملا آشکار است . جنبش نئورئالیزم ایتالیا تاثیر چشمگیری روی فیلمسازان منفردی چون " ارمانو اولمی " ، " ساتیاجیت رای" و گروه هایی چون " موج نو " فرانسه داشته است .

منبع : کتاب " هنر سینما " / دیوید بوردول

فیلم سرود کوره راه (پاتر پانچالی)

فیلم سرود کوره راه (پاتر پانچالی)

ساتیاجیت رای 

یک خانواده ی بنگالی با فقر و به سختی روزگار میگذرانند ، پدر خانواده که رویای نویسندگی را در سر میپروراند همسر و فرزندانش را در روستایشان تنها میگذارد و برای بهبود وضع زندگی به شهر میرود ، در نبود پدر و طولانی شدن غیبتش وضعیت خانواده بحرانی تر میشود و ....

فقر ....... شرافت .....

در ابتدا ساتیاجیت رای مارا با تک تک اعضای خانواده آشنا میسازد . او به تلخی فقری را نشان میدهد که اغراقی در آن دیده نمیشود . زندگی مردمانی از فقر و تنگدستی در حال نابودی است اما شرافت خود را حفظ کرده و به معنای واقعی صورت خود را با سیلی سرخ نگه میدارند . برای مثال مادر در مقابل دزدی میوه توسط دخترش از همسایه به شدت عکس العمل نشان میدهد و حتی دختر را کتک میزند ، او پیرزن خانواده را که پتویی از کسی گرفته را سرزنش میکند . بعد از چند نما از اعضای خانواده و محیط زندگیشان " آپو" پسر کوچک خانواده متولد میشود . پا به دنیایی میگذارد که دست جبار سرنوشت برایش چیزی جز فقر رقم نزده است . در خانه ای به دنیا می آید که از در و دیوارش فقر میچکد . 

از ویرانگرترین سکانسهایی که دیده ام وقتی است که دختر خانواده میمیرد . جایی که مادر یکه و تنها دختر را در آغوش گرفته و باد با تمام توان به درون خانه میوزد . بادی که تنها یک پیام با خود دارد ... مرگ

یکی از موتیف های اصلی فیلم که معنایی مهم را می رساند، شنیده شدن صدای سوت قطار است که نخستین بار وقتی آپو آن را می شنود، دوربین از زاویه رو به رو چشمان آپو را در قاب می گیرد. قطار به علت حرکت سریع و پر سر و صدایش همواره در سینما مفاهیمی مثل گذر کردن و بالاتر از آن حتی کنایه ای از آرزوهای بلند شخصیت ها را تداعی کرده است . در این فیلم هم قطار نشان دهنده آرزوهای کودکی آپو و هم رویای او و خواهرش برای عبور است. عبور از فضای فقر و غمبار روستا. (این پاراگراف کپی پیست میباشد) 

از ساتیاجیت رای این کاگردان بزرگ آسیایی و ضد بالیوودی دیدن این فیلمها پیشنهاد میشود :

آپاراجیتو ، دنیای آپو ، اتاق موسیقی ، شهر بزرگ ، زن تنها ، بزدل ، قهرمان ، بیگانه

لینک IMDB

لیست 100 فیلم برتر تاریخ سینمای هند